22.04.2021
Kể từ năm 2019, Viện Độc lập các Vấn đề môi trường (UfU) và Viện Sinh thái, do GIZ ủy quyền, đã đồng hành cùng quá trình lập pháp sửa đổi Luật Bảo vệ môi trường Việt Nam (LEP), đặc biệt là các chương về giấy phép môi trường và kiểm soát ô nhiễm không khí. Là một phần của dự án “Xây dựng các khuyến nghị (dựa trên các thực hành tốt nhất, trong số các thực hành khác) về cách thực hiện và vận hành Luật Bảo vệ Môi trường sửa đổi của Việt Nam”, UfU và Viện Sinh thái đã bình luận về dự thảo sửa đổi LEP và đưa ra các khuyến nghị để hoàn thiện hơn nữa, nhằm quản lý chất lượng không khí và hỗ trợ trong việc chuẩn bị thực hiện LEP tiếp theo.
Trong khi việc sửa đổi LEP đòi hỏi những tiến bộ đáng kể ở cấp quốc gia, các tỉnh thường gặp khó khăn trong việc thực hiện các yêu cầu quốc gia. Trong lĩnh vực kiểm soát ô nhiễm không khí, LEP mới yêu cầu tất cả các tỉnh phải xây dựng kế hoạch quản lý chất lượng không khí từ năm 2022 trở đi. Để hỗ trợ quá trình này, Bộ Tài nguyên và Môi trường Việt Nam đã chuẩn bị Hướng dẫn kỹ thuật về lập kế hoạch quản lý chất lượng không khí cho các tỉnh. Tuy nhiên, hướng dẫn này không đưa ra các khuyến nghị và hướng dẫn về các biện pháp cụ thể mà các tỉnh có thể đưa vào kế hoạch quản lý của mình.
Do đó, UfU và Viện Sinh thái đã xây dựng một gói ba ấn phẩm về các công cụ cụ thể và các khuyến nghị về các biện pháp quản lý chất lượng không khí cho các cấp chính quyền cấp tỉnh ở Việt Nam:
1) Danh mục các hoạt động quản lý chất lượng không khí nhằm giảm phát thải và bảo vệ sức khỏe
2) Sổ tay Quản lý chất lượng không khí địa phương – Sử dụng kết hợp với bảng HĐQLCLKK
Tài liệu đầu tiên, Bảng HĐQLCLKK, liệt kê các biện pháp tiềm năng mà chính quyền cấp tỉnh có thể thực hiện và đưa vào kế hoạch quản lý của họ trong các lĩnh vực Nông nghiệp, Xây dựng, Công nghiệp, Năng lượng và Điện, Giao thông vận tải, Sinh hoạt hộ gia đình, Quản lý Chất thải Rắn, cũng như Các trường hợp khẩn cấp về sức khỏe. Tài liệu thứ hai, hướng dẫn kèm theo Bảng AQMA, trình bày chi tiết bước đầu tiên về bảng và các thông tin khác nhau mà bảng cung cấp. Bước thứ hai phác thảo quy trình làm thế nào để lựa chọn các biện pháp thích hợp cho kế hoạch quản lý chất lượng không khí của một tỉnh. Cuối cùng, tài liệu thứ ba đóng vai trò như một hộp công cụ cho hành động tức thì trong phạm vi các tỉnh. Vì LEP mới được phê duyệt và do đó, các kế hoạch quản lý chất lượng không khí cấp tỉnh sẽ không có hiệu lực trước năm 2022, nhưng với tình trạng ô nhiễm không khí đang là vấn đề cấp bách hiện nay, hành động ngay lập tức chống ô nhiễm không khí là điều quan trọng hàng đầu. Do đó, tài liệu đưa ra các khuyến nghị về các biện pháp có thể được thực hiện ngay lập tức, tức là có thể được thực hiện trong khuôn khổ pháp lý quốc gia hiện hành, mà không cần thiết lập các quy định mới và không cần nghiên cứu và đánh giá thêm. Bằng cách này, ba tài liệu này có thể hỗ trợ chính quyền cấp tỉnh trong việc xây dựng chương trình các biện pháp của kế hoạch quản lý chất lượng không khí và khuyến khích tích cực chống lại ô nhiễm không khí trước và trong giai đoạn xây dựng kế hoạch.